Τι είναι η Ακτινογραφία
Η ακτινογραφία είναι μία εικόνα του εσωτερικού του ανθρωπίνου σώματος η οποία επιτυγχάνεται με τη χρήση ιονίζουσας ακτινοβολίας (ακτίνες X). Χρησιμεύει κυρίως στην απεικόνιση των οστών, του θώρακα και της κοιλίας. Δεν απαιτείται ιδιαίτερη προετοιμασία. Η εξέταση γίνεται σε όρθια, καθιστή ή ύπτια θέση.
Ο εξεταζόμενος / η εξεταζόμενη καλείται να βγάλει τα ρούχα ή τα κοσμήματα που καλύπτουν την προς εξέταση περιοχή του σώματος. Συνήθως γίνονται λήψεις σε δύο επίπεδα π.χ. ακτινογραφία γόνατος προσθιοπίσθια και πλάγια. Η διάρκεια της όλης διαδικασίας εξαρτάται από τον αριθμό των ακτινογραφιών και συνήθως δεν υπερβαίνει τα 15 λεπτά.
Συχνότερες Ακτινογραφίες
- Ακτινογραφία θώρακος,
- Ακτινογραφίες οστών / κρανίου,
- Ακτινογραφία χειρός για τον προσδιορισμό της οστικής ηλικίας,
- Ακτινογραφία κοιλίας
Αποτελέσματα-Πόρισμα
Η γνωμάτευση των ακτινογραφιών και η ενημέρωση για τα αποτελέσματα γίνεται από τον γιατρό. Ο εξεταζόμενος / η εξεταζόμενη μαζί την εικόνα παραλαμβάνει και το πόρισμα της εξέτασης.
Υπενθύμιση
Παρακαλούμε να προσκομίζετε παλαιότερες ακτινογραφίες και άλλες σχετικές εξετάσεις. Σε πιθανή εγκυμοσύνη ενημερώστε τους συνεργάτες μας.
Ενδοφλέβια Πυελογραφία (IVP)
Η ενδοφλέβια πυελογραφία ή πιο σωστά απεκκριτική ουρογραφία, είναι ειδική εξέταση του ουροποιητικού συστήματος. Συνίσταται από διαδοχικές ακτινογραφίες της κοιλίας για την μελέτη των νεφρών, των ουρητήρων και της ουροδόχου κύστεως μετά την έγχυση σκιαγραφικής ουσίας ενδοφλεβίως.
Οι πιο συχνές ενδείξεις για την πραγματοποίηση αυτή της εξέτασης είναι η λιθίαση στο ουροποιητικό σύστημα (πέτρες στο νεφρό, στους ουρητήρες ή στην ουροδόχο κύστη), διερεύνηση αιματουρίας, ανάδειξη συγγενών ανωμαλιών (π.χ. διπλός ουρητήρας ή διπλός νεφρός), τραύματα των νεφρών και της ουροδόχου κύστεως και τέλος όγκος στους νεφρούς, στους ουρητήρες ή στην ουροδόχο κύστη.
Καλό θα ήταν δύο τουλάχιστον ημέρες πριν την εξέταση να αποφεύγονται ορισμένες τροφές όπως λαχανικά, όσπρια και γαλακτοκομικά, ενώ την προηγούμενη ημέρα απαιτείται η λήψη ενός ήπιου καθαρτικού.
Για την αποφυγή δυσάρεστων καταστάσεων θα πρέπει να ενημερώνεται ο/η ιατρός για τυχόν αλλεργίες σε οποιοδήποτε φάρμακο ή σκιαγραφικό μέσο.
Η νεφρική ανεπάρκεια αποτελεί αντένδειξη για την πραγματοποίηση ενδοφλέβιας πυελογραφίας. Άτομα άνω των 60 ετών θα πρέπει να προσκομίζουν πάντα πρόσφατο έλεγχο της νεφρικής τους λειτουργίας (κρεατινίνη - Cre) προκειμένου να αποκλειστεί ύπαρξη νεφρικής ανεπάρκειας.
Επίσης άτομα που πάσχουν από σακχαρώδη διαβήτη και λαμβάνουν φάρμακα που περιέχουν την ουσία μετφορμίνη (π.χ.Glucophage) πιθανώς να χρειαστεί να διακόψουν τη λήψη του φαρμάκου αυτού για κάποια 24ωρα.
Τέλος, τυχόν παθήσεις του θυρεοειδούς αδένα ή ύπαρξη πολλαπλού μυελώματος
θα πρέπει να αναφέρονται οπωσδήποτε στον/στην ιατρό.
Η εξέταση γίνεται κατά κύριο λόγο σε ύπτια θέση. Αρχικώς λαμβάνεται μια ακτινογραφία κοιλίας και στη συνέχεια δίνεται σκιαγραφική ουσία ενδοφλεβίως (σε φλέβα του χεριού ή του βραχίονα). Η σκιαγραφική ουσία μέσω της κυκλοφορίας του αίματος περνά στους νεφρούς, στους ουρητήρες και στην ουροδόχο κύστη καθιστώντας τα παραπάνω όργανα διακριτά. Από τη στιγμή της έγχυσης της σκιαγραφικής ουσίας μετράται ο χρόνος και λαμβάνονται διαδοχικές λήψεις ανά τακτά χρονικά διαστήματα (4 με 5 ακτινογραφίες περίπου σε ένα μισάωρο). Σε ορισμένες παθήσεις των νεφρών η πρόσληψη και απέκκριση της σκιαγραφικής ουσίας γίνεται πιο αργά, οπότε και η όλη εξέταση διαρκεί περισσότερο.
Εξυπακούεται ότι προ της εξέτασης απομακρύνονται ρούχα, μεταλλικά αντικείμενα (ζώνη, κοσμήματα) από την περιοχή της κοιλιάς. Μετά την εξέταση μπορείτε άφοβα να συνεχίσετε τις καθημερινές σας δραστηριότητες.
Κυστεογραφία
Η κυστεογραφία είναι ειδική εξέταση του ουροποιητικού συστήματος. Αποτελείται από διαδοχικές ακτινογραφίες της κοιλίας για την μελέτη της ουροδόχου κύστεως μετά την έγχυση σκιαγραφικής ουσίας μέσω ενός ουροκαθετήρα.
Οι πιο συχνές ενδείξεις για την πραγματοποίηση αυτής της εξέτασης είναι η αδυναμία εκκένωσης της ουροδόχου κύστεως, η ακράτεια, πιθανός τραυματισμός της κύστεως και η υποψία παλινδρόμησης των ούρων από την ουροδόχο κύστη προς τους νεφρούς (κυρίως στα παιδιά).
Δεν απαιτείται ιδιαίτερη προετοιμασία για την πραγματοποίηση της κυστεογραφίας.
Σημαντικό είναι να ενημερώνεται ο/η ιατρός για τυχόν ύπαρξη ουρολοίμωξης.
Για την αποφυγή δυσάρεστων καταστάσεων θα πρέπει να ενημερώνεται ο/η ιατρός για τυχόν αλλεργίες σε οποιοδήποτε φάρμακο ή σκιαγραφικό μέσο.
Αντένδειξη για αυτή την εξέταση αποτελεί η οξεία ουρολοίμωξη.
Η εξέταση γίνεται κατά κύριο λόγο σε ύπτια θέση. Αρχικώς λαμβάνεται μια ακτινογραφία κοιλίας και στη συνέχεια γίνεται έγχυση της σκιαγραφικής ουσίας στην ουροδόχο κύστη μέσω ενός ουροκαθετήρα (Foley). Ακολουθεί λήψη ορισμένων ακτινογραφιών σε συγκεκριμένες θέσεις για την απεικόνιση της ουροδόχου κύστεως.
Προ της εξέτασης απομακρύνονται ρούχα, μεταλλικά αντικείμενα (ζώνη, κοσμήματα) από την περιοχή της κοιλιάς.
Μετά την εξέταση μπορείτε άφοβα να συνεχίσετε τις καθημερινές σας δραστηριότητες.
Ωστόσο, σημαντικό είναι να γνωρίζετε πώς κατά την τοποθέτηση του ουροκαθετήρα μπορεί να προκληθεί ήπιος ερεθισμός της ουρήθρας, ενώ κατά την πρώτη ούρηση μετά την εξέταση μπορεί να αισθανθείτε μικρή ενόχληση στην ουρήθρα.